1. UVOD

Značaj, nastanak i razvoj astrofizike. Podela astrofizike i osnovne astrofizičke metode. Primena fizičkih zakonitosti na nebeska tela i pojave. Astrofizička svojstva elektromagnetnog zračenja i kosmičkih zraka. Tipovi, mehanizmi nastanka i osobine spektara nebeskih tela. Određivanje karakteristika nebeskih tela na osnovu analize njihovog zračenja. Uticaj međuzvezdane materije i Zemljine atmosfere na detekciju zračenja nebeskih tela. Metode registrovanja zračenja nebeskih tela i osnovni astrofizički instrumenti.

2. SUNCE

Opšte karakteristike Sunca. Spektar i hemijski sastav Sunca. Unutrašnja građa Sunca (jezgro, radijaciona i konvektivna zona). Fotosfera. Sunčeva atmosfera. Aktivnost Sunca i njene geofizičke posledice. Solarni vetar.

3. SUNČEV SISTEM

Opšte karakteristike Sunčevog sistema (dimenzije, struktura, raspodela masa i ugaonog momenta). Članovi Sunčevog sistema i njihova klasifikacija. Savremene metode u proučavanju Sunčevog sistema. Ekstrasolarni planetni sistemi. Osnovni kosmogonijski modeli Sunčevog sistema.

4. PLANETE U SUNČEVOM SISTEMU

Klasifikacija planeta i njihova osnovna fizička svojstva (veličina, građa, masa, atmosfere i fizičke posledice njihovog sastava, karakteristike kretanja i putanje). Sateliti. Merkur. Venera. Zemlja i Mesec. Mars. Planete Jupiterovog tipa, njihovi sateliti i prstenovi. Sistem Pluton i Haron.

5. MALA TELA SUNČEVOG SISTEMA

Klasifikacija, putanje, mogućnost sudara sa Zemljom i posledice takvih sudara. Asteroidi i komete (građa, hemijski sastav i ostale karakteristike, putanje, klasifikacija; asteroidni pojas, Kujperov pojas i Ortov oblak, NEO). Meteori, meteoroidi i meteoriti (pojmovna razlika, nastanak, osnovne karakteristike, klasifikacija). Međuplanetna materija (prašina i gas). Zodijačka svetlost i oblaci Kordiljevskog.

6. ZVEZDE

Opšte karakteristike i klasifikacija zvezda prema zvezdanim veličinama. Spektralne osobine zvezda. Hercšprung-Raselov dijagram. Džinovske zvezde i zvezde patuljci. Fizički uslovi u unutrašnjosti zvezda. Modeli unutrašnje građe zvezda. Izvori energije i njen prenos u zvezdama. Atmosfere zvezda. Promenljive zvezde. Nove i supernove. Neutronske zvezde i pulsari. Crne rupe. Evolucioni put zvezda (protozvezde, zvezde malih i velikih masa; završna faza u evoluciji zvezda).

7. GALAKSIJA MLEČNI PUT

Opšte karakteristike naše Galaksije. Udaljenost zvezda i njihova raspodela. Spiralna struktura i kretanje Galaksije. QSSS teorija. Centralna oblast. Međuzvezdana materija (prašina i gas). Kosmički zraci, galaktička korona I magnetno polje Galaksije. Pratioci Galaksije.

8. GALAKSIJE

Tipovi, sastav, fizička svojstva i struktura galaksija. Određivanje rastojanja do galaksija. Aktivnost jezgara galaksija i kvazari. Prostorna raspodela galaksija.

9. OSNOVNI ELEMENTI KOSMOLOGIJE

Predmet i metodi izučavanja kosmologije. Struktura metagalaksije. Hablov zakon. Reliktno zračenje. Kosmološki princip. Kosmološki modeli. Konačna sudbina. Vasione.

Oblici nastave: predavanja, praktičan rad sa teleskopom, poseta opservatoriji.

Ispit se polaže usmeno.

OSNOVNA LITERATURA:

1. V. Vujnović: "Astronomija 1", Školska knjiga, Zagreb 1989.
2. V. Vujnović: "Astronomija 2", Školska knjiga, Zagreb 1990.
3. D. Gajić: "Udarni talasi u kosmosu", Klub NT, Beograd 1999.
4. M. Vukićević-Karabin: "Teorijska astrofizika", Naučna knjiga, Beograd 1994.
5. B. Vujičić, S. Đurovi\'c: "Astrofizika sa astronomijom", Univerzitet u Novom Sadu, Novi Sad 1995.
6. M. Dimitrijević, A. Tomić: "Astronomija za IV razred gimnazije", Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.